Αναζητώντας τη «χαμένη τιμή» των γεφυριών, τα περισσότερα από τα οποία χτίστηκαν πριν από αιώνες στο Βυζάντιο και στην Τουρκοκρατία, αλλά σήμερα δεν είναι λίγα αυτά που αναζητούν διαβάτες για να περάσουν.

Περί τα 1.500 γεφύρια καταγράφηκαν έτσι, καλύπτοντας το 99% του συνόλου στον ελλαδικό χώρο κι αν κάποια τους ξέφυγαν, σίγουρα ήταν παρά τη θέλησή τους. Η αναζήτηση ήταν συχνά δύσκολη, τα γεφύρια εξάλλου χτίστηκαν για να συνδέουν δυσπρόσιτα μέρη, ενώ οι σημερινοί αυτοκινητόδρομοι, τα παρακάμπτουν επιμελώς, ακολουθώντας νέες χαράξεις στον χάρτη. Σε μερικές περιπτώσεις, ούτε οι ντόπιοι τα θυμούνται πλέον και στα παλιά μονοπάτια περνούν - στην καλύτερη περίπτωση - μόνο οι βοσκοί με τα κοπάδια τους.

Υπάρχουν όμως και γεφύρια ονομαστά, ενώ πολλά χρησιμοποιούνται ακόμη και σήμερα, γιατί η κατασκευή τους ήταν τέτοια, ώστε να αντέχουν στον χρόνο. Μαστόροι κάθε λογής, χτίστες, μαραγκοί, πελεκάνοι, λασπητζήδες, νταμαριτζήδες δούλευαν υπό την αυστηρή επίβλεψη του κάλφα (πρωτομάστορα) για να χτιστεί το γεφύρι.

Η ονοματοδοσία του ήταν συνήθως σχετική με το ποτάμι ή με το πλησιέστερο χωριό, το ίδιο συχνά όμως έπαιρνε και το όνομα του δωρητή των χρημάτων για την κατασκευή του. Γιατί ήταν μεγάλο δώρο, ένα γεφύρι για τον τόπο και τους ανθρώπους του. Η καταγραφή γίνεται ανά νομό και το έργο των δύο ερευνητών ολοκληρώνεται με την παράθεση των προβλημάτων και των αιτιών τους, με πρώτο φυσικά τον χρόνο αλλά και την ανθρώπινη, αλόγιστη επέμβαση ή το αντίθετο, την αδιαφορία.

Σημαντικός παράγοντας φθοράς είναι η βλάστηση που αναπτύσσεται ανάμεσα στους λίθους. Αλλού το νερό έχει υποσκάψει τα βάθρα των γεφυριών απειλώντας τα με κατάρρευση, αλλού εντοπίστηκαν γεφύρια που είναι. ιδιωτικοποιημένα από καταπατητές οι οποίοι τα προσάρτησαν σε ιδιοκτησίες τους. Αλλα χρησιμοποιούνται ως αποθήκες ή στάνες και άλλα έχουν υποστεί ζημιές από χρυσοθήρες που αναζητούν θαμμένους θησαυρούς, όπως λένε οι παλιές ιστορίες.

Απομένει να δούμε τι θα γράψει η σύγχρονη ιστορία για όλα αυτά

Εκδόσεις: ΜΙΛΗΤΟΣ
Έτος έκδοσης: 2011
ISBN: 978-960-464-260-1